Historia Włoch

Wojny towarzyszyły Rzymianom od początków państwowości. W okresie Rzymu królewskiego do jakichkolwiek potyczek i walk dochodziło rzadko i miały one raczej charakter lokalny. Sytuacja się zmieniła po obaleniu ostatniego króla, Tarkwiniusza Pysznego i wprowadzeniu republiki. Był to początek szeroko zakrojonej, ekspansywnej polityki Rzymian. Walki z … Zobacz więcej »

Podatki w Rzymie były bardzo starą instytucją. Początkowo nie była to sprawa zbyt uciążliwa, gdyż wynosiły one około 1% wartości przedmiotu opodatkowania. Obciążały one własność obywatela, w tym że do tej kategorii należy zaliczyć także niewolników, których zaliczono do grupy szczególnej (instumentum vocale). W czasie … Zobacz więcej »

Budżet państwa rzymskiego bardzo się różnił w zależności od epoki. Generalnie budżet uzależniony był od stosunku dochody i wydatki. Najgorzej sytuacja wyglądała w późnym okresie cesarstwa, kiedy to Dioklecjan i Konstantyn, usiłowali wprowadzić „ręczne sterowanie” m.in. wyznaczając ceny urzędowe dóbr.Jak się okazało krótkotrwałe, pozytywne rezultaty … Zobacz więcej »

Na początku istnienia Rzymu, powszechnym środkiem płatniczym było bydło. Zresztą późniejsza nazwa pieniądza w języku łacińskim, pecunia, wywodzi się od słowa pecus, oznaczającego nic innego, jak właśnie „bydło”.Następnie, jako środki płatnicze, funkcjonowały prostokątne, nieobrobione sztabki miedzi o wadze około pół kilograma, na których często widniał … Zobacz więcej »

Bankierzy rzymscy pojawili się w III wieku p.n.e. Początkowo nazywani byli z greki trapezitai, potem jednak weszła w użycie łacińska nazwa argentarii.Przełomowym momentem z punktu widzenia otwierania się Rzymu na wielki, śródziemnomorski handel i, co za tym idzie rozwój kredytu i bankowości, było otworzenie portu … Zobacz więcej »

Prawdopodobnie pierwsi mieszkańcy Rzymu byli hodowcami, uprawa roli przyszła później. Na początku III wieku p.n.e. państwo rzymskie było społeczeństwem rolniczym. Większość poddanych imperium pracowała na roli. Były to niewielkie, kilkuhektarowe gospodarstwa. Po II wojnie punickiej sytuacja rolników ulegała zmianie, żeby nie powiedzieć pogorszeniu. Cierpieli nędzę, … Zobacz więcej »

Handel rzymski były czynnikiem, który prowadził ekonomię państwa późnej republiki i początków imperium. Właśnie handel pozwolił państwu rzymskiemu przetrwać na scenie politycznej aż tak długo, wyciągając gospodarkę z kryzysów.Kiedy członkom senatu i ich rodzinom zakazano ingerowania w handel, cały biznes spoczął w rękach ekwitów, nowej … Zobacz więcej »

Ziemie italskie stanowiły mozaikę kulturową wielu ludów, pośród których prym wiedli: Etruskowie, Samnici, Grecy a później także Latyni. Mimo iż ustawiczny podbój półwyspu (prowincji) przez Rzym, sprawił, że już w połowie III wieku p.n.e. niemal cała prowincja była rzymska, to integracja poszczególnych ludów z władcami … Zobacz więcej »

Prowincję wcielaną w skład Imperium, określano odpowiednim aktem (lex provinciae) jej sytuację. Ten sam odrębnie regulował sytuację poszczególnych miast rzymskich wchodzących w skład prowincji. Niektóre z nich dostarczały jedynie wojska, inne nie płaciły podatków, posiadały własne sądownictwo. Sprawy nieuregulowane były uzupełniane przy pomocy edyktów namiestnika. … Zobacz więcej »