Historia Włoch

Quaestor był urzędnikiem w republice rzymskiej. Nazwa tego urzędu wzięła się od słowa „śledzić” (quaerere). Kwestura była pierwszym urzędem obejmowanym przez Rzymianina w karierze politycznej w wieku 30 lat po odbyciu 10 letniej służby wojskowej. Urząd kwestora powstał 447 roku p.n.e. Było wówczas tylko dwóch … Zobacz więcej »

Praetor był wyższym urzędnikiem w republice rzymskiej mającym tzw. władzę mniejszą (imperium minus). Nazwa tego stanowiska wzięła się od słowa praeire, czyli „dowodzić”.Urząd powołano dopiero w 367 roku p.n.e., w celu wydzielenia wymiaru sprawiedliwości spod władzy konsula. Pretor miał za zadanie strzec porządku w mieście, … Zobacz więcej »

Consul był jednym z dwóch najwyższych rangą urzędników wybieranych przez komicja centurialne na roczną kadencję. Nazwa tego stanowiska wzięła się od słowa consulere, czyli „zwoływać na obrady”. Początkowo zwano ich również praetores („idący na czele”) lub iudices.Wyboru konsulów dokonywano na zgromadzeniach centurialnych. Wypełnianie powierzonej funkcji … Zobacz więcej »

Najwyższą władzę prawodawczą i sądowniczą sprawował w republice rzymskiej lud i wykonywał ją poprzez skomplikowany system zgromadzeń ludowych – zebrań całego ludu. Te różnego rodzaju zgromadzenia to: komicja trybusowe (comitia tributa), komicja centurialne (comitia centuriata), komicja kurialne (comitia curiata) i concilium plebis. Komicja trybusowe (comitia … Zobacz więcej »

Senatus w czasach republiki był ciałem ustawodawczym i wykonawczym, a w czasach cesarstwa rzymskiego tylko ciałem ustawodawczym. Rzymski senat teoretycznie był tylko organem doradzającym urzędnikom wybranym przez lud. Jednak jego rola uległa znacznemu poszerzeniu w okresie dojrzałej republiki. Od I wieku p.n.e. jego znaczenie zdecydowanie … Zobacz więcej »

W wyniku podboju świata śródziemnomorskiego i wywołanych tym przeobrażeń społecznych tradycyjny ustrój Rzymu zaczął się załamywać. Zalążki tego procesu wystąpiły już wprawdzie wcześniej, ale dopiero stworzenie imperium przyspieszyło kryzys ustrojowy. Rzym formował się w pierwszych wiekach republiki w oparciu o wzory miasta-państwa, którego cechą była … Zobacz więcej »

U schyłku VI wieku p.n.e. pojawiły się oznaki osłabienia panowania etruskiego w Italii. W walce z Grekami zaczęli ponosić klęski (pod Kyme w 525 i 474 roku p.n.e.) głównie za sprawą Syrakuz, które podjęły się obrony miast greckich zagrożonych ekspansją etruską. Zły bilans walk dla … Zobacz więcej »

Wedle legendy o Romulusie i Remusie pierwszym władcą miasta Rzym był Romulus. Rzym, który miał być przez niego założony w 753 roku p.n.e., rządzony był po jego śmierci aż do momentu wypędzenia ostatniego etruskiego króla z Rzymu, czyli 509 roku p.n.e.W okresie monarchii na czele … Zobacz więcej »

Problem wyposażenia weteranów kończących służbę w armii rzymskiej stał się nieustającym zarzewiem konfliktu i w ostatecznym rozrachunku był jedną z najważniejszych przyczyn upadku republiki. Żołnierze, nie dysponując żadnymi gwarancjami ze strony państwa, mogli pokładać nadzieję na spokojną starość jedynie w działalności swoich wodzów.To uzależnienie ułatwiało … Zobacz więcej »

Po upadku monarchii w 509 roku p.n.e. Rzym stopniowo podupadał. Wyniszczały go zarówno spory wewnętrzne, jak też wojny ze schodzącymi w doliny górskimi plemionami sabelskimi Ekwami i Wolskami. Wewnętrzne spory złagodziło wprowadzenie w 449 roku p.n.e. prawa XII Tablic, pierwszej rzymskiej kodyfikacji prawa zwyczajowego. Kodyfikacja … Zobacz więcej »