Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu. Do tego pięknego i jednego z bardziej urokliwych zakątków na ziemi każdy przynajmniej raz powinien tę drogę odnaleźć. Rzym jest wart swojej ceny, wart jest przepychania się przez tłumy i wart jest schodzonych nawet kilku par butów. Gdzie znaleźć nocleg, co zobaczyć, jak dolecieć?
Lot do Rzymu
Rezerwując bilet na samolot do Rzymu, warto sprawdzić, na jakie lotnisko przylecimy. W Rzymie znajduje się ich bowiem kilka. Najbliżej centrum znajduje się lotnisko Fiumicino. Stąd w ciągu pół godziny dojedziemy do centrum pociągiem Leonardo Expres.
Z lotniska Ciampino do Centrum Rzymu – jak dojechać?
Drugie lotnisko to Rom – Ciampino, oddalone od centrum miasta o jakieś 15 kilometrów. Najczęściej na tym lotnisku lądują samoloty Ryanair. Do centrum w cenie 4 Euro dojedziemy w 45 minut autobusem Terravision.
Noclegi w Rzymie, sprawdź rekomendowane oferty!
Inną alternatywą są autobusy Cotral, które w cenie 1,2 Euro kursują z lotniska do dworca autobusowego Anagnina. Z dworca wystarczy metrem (pomarańczowa linia A) dojechać do centrum. Niezależnie czy wsiądziemy do autobusu, metra, czy tramwaju za bilet zapłacimy 1,5 Euro. Bilety zakupimy w kioskach z gazetami, sklepach z papierosami bądź w automatach, znajdujących się przy stacjach.
Warto przemyśleć zakup całodniowego biletu – koszt 7 Euro. Wystarczy bowiem, że tylko pięć razy skorzystamy z komunikacji miejskiej, by już opłaciła nam się taka transakcja.
Do centrum Rzymu możemy dojechać również:
- Taksówką – średni koszt w normalnej taryfie to około 30 Euro. Ważne jest też, by wsiadać tylko do „białych taksówek”, gdyż tylko te działają w korporacjach i zapewniają jazdę, zgodnie z ustaloną odgórnie taryfą,
- wypożyczonym samochodem. Na lotnisku znajdują się wypożyczalnie, więc bez problemu zrealizujemy wszystkie formalności. Ruch w Rzymie jest jednak dość napięty. Warto pamiętać o zakorkowanych ulicach, problemach z ewentualnym parkowaniem i o braku kultury u włoskich kierowców,
- Niektóre hotele w cenie pokoju mogą zapewnić dowóz z lotniska. Tu jednak raczej cena za pokój nie będzie należała do tych najniższych. Czasem więc korzystniejszym rozwiązaniem może być nawet dojazd taksówką.
Kiedy wybrać się do Rzymu?
Lista zabytków w tym mieście jest tak długa, że z pewnością nawet podczas tygodniowego pobytu nie zobaczymy wszystkiego. Natomiast spontaniczne zwiedzanie Rzymu może zapewnić wiele radości i ciekawych doznań. Warto jednak uwzględnić w tym wszystkim pogodę i termin, w którym planujemy wyjazd.
Wakacje w Rzymie są bardzo upalne, temperatura może sięgać nawet 40 stopni Celsjusza. Z pewnością całodniowe chodzenie między jednym muzeum, kościołem, czy antycznym zabytkiem będzie wyczerpujące i męczące. Do tego należy wziąć pod uwagę, iż sezon wakacyjny, czy okres świąt wielkanocnych i bożonarodzeniowych to daty, gdzie nie tylko zderzymy się z tłumami, ale również z wysokimi cenami w restauracjach czy hotelach.
Idealnym miesiącem na zwiedzanie Rzymu jest natomiast wrzesień lub październik. Dzień jest jeszcze na tyle długi, że i wieczorem jeszcze skorzystamy z dobrodziejstw tego miejsca, a i kolejki do zabytków zdecydowanie będą mniejsze. W Rzymie szybko kończy się zima, dlatego w lutym są już wyższe temperatury (około 15 stopni Celsjusza), ale zielono i pięknie jest dopiero w okolicach kwietnia.
Co zwiedzić w Rzymie?
Pytanie, na które koniecznie trzeba samemu znaleźć odpowiedź. Większość zabytków w centrum zlokalizowana jest w bliskich odległościach. Jeśli więc znaleźliśmy nocleg w centrum miasta, to uda nam się sporo zobaczyć, bez konieczności wspierania się komunikacją miejską.
Rzym jednak skrywa w sobie wiele ciekawych miejsc, nie tylko w antycznym centrum. Warto również wyjechać nieco dalej i zobaczyć więcej niż Koloseum czy Bazylikę św. Piotra. Warto więc przed wyjazdem:
- sprawdzić, co i gdzie jest warte odwiedzenia,
- przestudiować mapę, uwzględniając odległości, miejsce noclegu i możliwość dojazdu metrem, tramwajem czy autobusem,
- jeśli do Rzymu zawitaliśmy na kilka dni, to postawić na to, co nas szczególnie interesuje, co nam się podoba, co chcielibyśmy zobaczyć,
- uwzględnić czas na odpoczynek, posiłki, odprężający spacer uliczkami Rzymu itd.
Jeśli dużo podróżujemy komunikacją miejską i zamierzamy odwiedzić wiele ciekawych miejsc, to może przydatna być karta zwiedzania, tzw. Roma Pass (na końcu artykułu przydatne informacje o karcie).
Co ciekawego znajdziemy w Rzymie?
Strategiczne punkty historycznego miasta
Właściwie żadnego zaskoczenia nie ma w informacji, że najsłynniejsze miejsca Rzymu to:
- Koloseum,
- Forum Romanum,
- Fontanna Czterech Rzek (di Trevi),
- Hiszpańskie Schody,
- Piazza Novana,
- Bazylika św. Piotra,
Te miejsca są oblegane każdego dnia, bez znaczenia na sezon wakacyjny.
Do fontanny Czterech Rzek trudno się dostać od wczesnych godzin rannych po późny wieczór. Do Koloseum czy Panteonu mogą zaskoczyć nas długie, wręcz kilometrowe kolejki. Po sezonie bądź o wczesnych porach dnia jest zdecydowanie spokojniej.
Sprawdź listę ciekawych miejsc i stwórz własny szlak po Rzymie.
Fontanna Czterech Rzek (Nil, Ganges, Rio de la plata i Dunaj) i Hiszpańskie Schody
te dwie atrakcje zlokalizowane są zaraz obok siebie. O tym jak wielu turystów odwiedza to miejsce, może świadczyć fakt, że tylko w 2013 roku władze miasta wyłowiły z fontanny tyle monet, że ich wartość sięgnęła 1 miliona Euro.
Piękny widok, niestety od wczesnego przedpołudnia po późne godziny wieczorne zasłonięty jest tłumem turystów i gapiów. Podobnie jest z wysokimi na 136 stopni schodami hiszpańskimi, które zwłaszcza wieczorem są ulubionym miejscem spotkań młodych ludzi.
Do tego miejsca dojedziemy najprościej metrem, wsiadając w pomarańczową linię A i wysiadając na przystanku Spagna lub Barberini. Następnie najdroższą ulicą Rzymu Via del Condotti dotrzemy do schodów i fontanny. Spacer tą ulicą sam w sobie może działać na zmysły, zwłaszcza kobiece. Tam bowiem odnajdziemy takie marki jak Gucci, Carteir, czy Prada. Fontanna Czterech Rzek nie jest jednak jedyną na utrzymanym w barokowym stylu placu Piazza Navona.
Koloseum i Forum Romanum
– to miejsca, które obowiązkowo powinny się znaleźć na liście naszych zabytków. Taniej zwiedzimy te miejsca z kartą Roma Pass, bądź kupując bilet kombinowany na obydwa zabytki w cenie 12,5 Euro. Koloseum zwane też Amfiteatrem Flawiuszów jest jedną właściwie z młodszych budowli rzymskich i przez lata wykorzystywane było niestety, jako kamieniołomy. Jednakże wciąż możemy doświadczyć antycznych czasów tego miejsca.
Warto wesprzeć się opisaną w przewodnikach historią tego miejsca, słynnego głównie z walk gladiatorów i zwierząt. Większość Koloseum można zwiedzić samodzielnie. Warto też odejść nieco dalej i odnaleźć długi na 600 metrów Circus Maximus, gdzie w V i VI wieku urządzane były wyścigi rydwanów.
Podziemia i wyższe partie Koloseum zwiedzimy już tylko z przewodnikiem. Jeśli zakupimy bilet online, to nie tylko wejdziemy bocznym wejściem bez kolejki, ale również będziemy mieli możliwość rozłożenia zwiedzania na dwa dni, ponieważ bilet ważny będzie przez 48 godzin.
Do Koloseum można dojechać też komunikacją miejską, najprościej metrem, niebieską linią B, wysiadając na przystanku Colosseo. Pomocna będzie też linia Tram nr 8. Wysiąść trzeba na przystanku Piazza Venezia.
Łuk Konstantyna
Tuż przy Koloseum znajduje się Łuk Konstantyna – łuk triumfalny wzniesiony w 315 roku. Jak dojdziemy do Piazza del Colosseo, to znajdziemy również ruiny jednej z czterech szkół gladiatorów – Ludus Magnus,
Forum Romanum
– niegdyś najważniejsze miejsce starożytnego Rzymu. Plac, przez który do Kapitolu prowadziła święta droga via Sacra. Dziś pośród ruin można odnaleźć resztki świątyń, i łuków triumfalnych. Jeśli niekoniecznie interesuje nas konspekt archeologiczny, to możemy Forum Romanum zobaczyć jedynie od zewnątrz.
Trzeba pamiętać, że jeśli chcemy zwiedzić również Palatyn, to jedyną szansę mamy na to, przy zwiedzaniu Forum Romanum. Atrakcje są bowiem ze sobą połączone i opuszczając Forum Romanum, nie wejdziemy już ponownie na wzgórze Palatynu – kolejnego stanowiska archeologicznego, ukazującego zalążek tworzenia się Rzymu. To właśnie tam Romulus miał założyć miasto Rzym. Do dziś zachowały się jedynie szczątki pałaców, ogrodów czy świątyń.
Uwaga: od 2019 roku zmieniły się zasady zwiedzania Koloseum. I rezerwując bilet online trzeba podać dokładną datę zwiedzania, wraz z godziną przybycia. Jeśli kupujemy bilet w kasie, to nie tylko będziemy czekać w długiej kolejce, ale przy okazji możemy zwiedzić Koloseum tylko w tych godzinach, które pozostaną wolne. Dlatego o wiele bardziej lepszym rozwiązaniem jest rezerwacja biletu online.
Kapitol
– kolejny przystanek w naszej wędrówce po starożytnych czasach rzymskich. To właśnie tam powstały największe świątynie, których czas budowy datowany jest na VI wiek p.n.e. Po największej świątyni Jowisza ślady można odnaleźć jeszcze w Muzeach Kapitolińskich. Na wzgórzu warto zwrócić uwagę na Plac Kapitoliński, Muzea Kapitolińskie i Pałac Senatorski ze schodami projektowanymi przez samego Michała Anioła. Warto też odnaleźć strome zbocze Kapitolu, zwane Skałą Tarpejską (Rupe Tarpea) skąd zrzucano zdrajców.
Wstęp do Muzeum Kapitolisnskiego kosztuje:
- 15 Euro – osoby dorosłe,
- 13 Euro – dzieci od 5 do 17 lat,
- dzieci do 5 lat – bezpłatnie.
Bezpłatny wstęp zapewnia również karta Roma Pass.
Muzeum jest czynne od poniedziałku do niedzieli w godzinach od 9:30 do 19:30, a ostatnie wejście jest możliwe o 18:30.
Co jeszcze warto zobaczyć w Rzymie?
Bazylika św. Klemensa
W Rzymie kościołów z pewnością nie brakuje i by zobaczyć piękne freski, włoski przepych i mieszaninę przeróżnych stylów architektonicznych, nie musimy szukać konkretnych świątyń. Same „wejdą” nam w drogę podczas zwiedzania innych zabytków czy interesujących miejsc.
Jednak Bazylika św. Klemensa jest inna. W połowie XIX wieku pod jej fundamentami mnisi odkryli dwa poziomy wczesnochrześcijańskiej bazyliki z IV wieku. A pod tymi poziomami znajdował się jeszcze jeden poziom z charakterystycznymi starożytnymi zabudowaniami. Do bazyliki można wejść odpłatnie, a ilość odwiedzających jest ograniczona, miejsce jednak pięknie ukazuje historię Rzymu i jego przemiany na przestrzeni poszczególnych wieków. Bazylikę warto odnaleźć i zobaczyć.
Do kościoła dojdziemy, podążając ulicą Via di S. Giovanni in Laterano.
Villa Borghese – relaks wśród zieleni
Rzym warto poznać nie tylko od strony antycznych zabytków. Jeśli do Rzymu dotarliśmy wiosną, latem lub wczesną jesienią to zdecydowanie warto dotrzeć i do tego miejsca. Wsiadając do pomarańczowej linii metra A i wysiadając na przystanku Flamino, gdzie znajdziemy się na jednym z bardziej znanych placów w Rzymie – Piazza del Popolo, dotrzemy również do urokliwego parku z willą Borghese.
To miejsce, gdzie wypożyczymy rower, urządzimy sobie przejażdżkę łodzią po małym jeziorze, a także odpoczniemy wśród iście pięknej, zielonej aury. W parku znajduje się też galeria, gdzie odbywają się wystawy malarskie. Wstęp kosztuje 11 Euro, ale swoją obecność trzeba wcześniej zapowiedzieć, a bilet zarezerwować.
Dzielnica św. Anioła
To jedno z tych miejsc, dla którego warto porzucić antyczne centrum Rzymu i zapuścić się w nieco dalsze rejony miasta. Dzielnica św. Anioła to nie tylko najmniejsza dzielnica Rzymu, ale również miejsce, gdzie do połowy XIX wieku znajdowało się otoczone murami getto żydowskie.
Dziś po tej historii pozostały jedynie koszerne restauracje, które serwują całkiem smaczne dania kuchni żydowskiej. Jednak nie tylko dla poznania nowych smaków warto tam udać się na spacer. Wędrując krętymi uliczkami trafimy na:
- bramę antycznego Portoryku Oktawii,
- Wielką Synagogę z początku XIX wieku, obecnie znajduje się tam muzeum,
- Fontannę z XVI wieku – dzieło słynnego Berniniego,
- Pałac Mattei di Giove z początku XVII wieku z zachowanymi fragmentami nagrobków czy sarkofagów.
To również możesz zaznaczyć na swojej mapie
- pałac Farnese – na placu o tej samej nazwie znajduje się piękna rezydencja z XVI wieku, w której obecnie mieści się ambasada Francji. Pałac można zwiedzić tylko z przewodnikiem, po uprzedniej rezerwacji. Za pałacem znajduje się ulica Via Julia, jedna z pamiątek po papieżu Juliuszu II.
- zamek św. Anioła – budowla, którą wzniesiono na bazie antycznego mauzoleum. Zamek połączony jest murami watykańskimi, ale w cenie biletu nie tylko możemy przejść po murach, ale również zwiedzić tarasy widokowe, czy komnaty.
- Bazylika św. Piotra – spacerując ulicą via della Conzilliazone dojdziemy na plac św. Piotra i do samej bazyliki. Choć właściwie zamierzając zwiedzić Watykan, warto pamiętać, że ciekawych miejsc jest więcej niż tylko plac św. Piotra czy Bazylika.
- Panteon – pięknie zachowana antyczna świątynia, której wnętrza można zobaczyć bezpłatnie,
- Bazylika Santa Maria Sopra Minerva – jedna z czterech papieskich bazylik z pięknymi dziełami, między innymi rzeźbą autorstwa Michała Anioła,
- Piazza Colonna – miejsce, gdzie znajduje się antyczna kolumna Marka Aureliusza i włoski parlament,
- Wzgórze Eskwilin i Rione Monti – samo wzgórze Eskwilin niekoniecznie animuje do zwiedzania, jednak warto zejść w jego dolną część, gdzie znajduje się rione Monti, wraz z Bazyliką św. Piotra w Okowach z największym dziełem Michała Anioła – Mojrzeszem z długą brodą i rogami.
- pałac Kwirynalski – letnia rezydencja papieska, obecnie rezydencja prezydencka. Można zwiedzać jej wnętrza, ale tylko z przewodnikiem i po uprzedniej rezerwacji.
Karta Roma Pass
To karta, z którą możemy zapewnić sobie tańsze zwiedzanie na 48 godzin (koszt 28,00 Euro) bądź na 72 godziny (38,50 Euro). Karta obejmuje również niektóre przejazdy komunikacją miejską. Wydawana jest imiennie i bardzo przestrzegane są godziny ważności karty.
Karta na 48 godzin zapewnia nam wejście do jednej atrakcji bezpłatnie i zniżki na bilety na kolejne atrakcje. W przypadku karty obowiązującej na 72 godziny bezpłatne wejście mamy zapewnione do dwóch atrakcji.
Gdzie zjeść w Rzymie?
Przede wszystkim trzeba pamiętać, że jak w całych Włoszech, tak i w Rzymie obowiązują dodatkowe napiwki za nakrycie przy stoliku czy obsługę. Dlatego lepszym rozwiązaniem jest odszukanie małych rodzinnych trattorii, gdzie z pewnością zjemy smacznie i w rozsądnej cenie.
Jeśli szukamy lokalu, gdzie zjemy śniadanie, to np. San Calisto może być trafnym wyborem, gdzie serwowane są dobre śniadania w rozsądnej cenie.
Cajo e Gajo to dobry lokal, jeśli w porze obiadowej chcemy posilić się pizzą czy makaronem w iście włoskim wydaniu. Niedroga, dobra, jakby prosto z Neapolu pizza serwowana jest również w La Vera Napoli.
Warto mieć na uwadze, że w Rzymie nie ma konieczności kupowania całej pizzy. Możemy zamówić tylko kawałek pizzy bądź z kilku różnych wariacji stworzyć jedną. To dobre rozwiązanie, zwłaszcza jeśli nie chcemy przepłacać za stolik, a z kawałkiem pizzy zwyczajnie dalej przemierzać przez Rzym.
Gdzie spać w Rzymie?
W Rzymie znajdziemy wiele hoteli, pensjonatów, apartamentów czy zakonów, oferujących noclegi. Jeśli planujemy wycieczkę jedynie na kilka dni i mniej więcej wiemy, co chcemy zwiedzić, to warto również pod tym kątem szukać noclegu. Np. przy Koloseum interesujący będzie dla nas obszar Monti, gdzie odnajdziemy też stację metra, jak i wiele ciekawych ofert, również w rozsądnej cenie.
Noclegi w Rzymie, sprawdź rekomendowane oferty w obszarze Monti!
Jeśli naszym celem jest Watykan i właśnie w pobliżu murów chcemy znaleźć miejsce noclegowe, to musimy pamiętać, że wieczorami najbliższa okolica nie jest zbyt bezpieczna. Wzdłuż murów koczuje wielu bezdomnych, a wieczorem jest tam dość mrukliwie i pusto. Dlatego zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest znalezienie noclegu np. w dzielnicy Aurelio.
Noclegi w Rzymie, sprawdź rekomendowane oferty w dzielnicy Aurelio!
W sezonie ceey noclegów nawet w hostelach czy mniejszych pensjonatach mogą być bardzo wysokie. Tanie oferty hoteli są np. w okolicach dworca Termini. Trzeba jednak wziąć pod uwagę, że okolica, zwłaszcza wieczorami zdecydowanie jest mało przyjemna.
Na Booking znajdziemy dobre oferty także np. w Tivoli, to jednak mała miejscowość sporo oddalona od Rzymu i lotnisk. Dlatego koniecznie sprawdzajmy lokalizację zanim zarezerwujemy nocleg.