Nobilowie

Nobilitas była to najwyższa warstwa społeczna, która ukształtowała się na przełomie III i II wieku p.n.e. po zakończeniu walk między patrycjuszami i plebejuszami. Nazwa tej grupy wywodzi się od słowa „szlachteny” (nobilis).Nobilowie wykształcili się spośród arystokracji senatorskiej, utworzonej z rodzin patrycjuszowskich i bogatych rodzin plebejskich. … Zobacz więcej »

Ekwici

Equites była to średnio zamożna klasa społeczna, w skład której wchodzili kupcy, przedsiębiorcy, bankierzy. Majątki ekwitów wynosić musiały minimum 400.000 sestercji. Nazwa tego stanu wywodzi się od słowa „koń” (equus).Symbolami przynależności do stanu ekwickiego było posiadanie konia, noszenie złotego pierścienia oraz wąski purpurowy szlak zdobiący … Zobacz więcej »

Plebejusze

Plebejusze (plebei), od słowa „lud” (plebs), była to warstwa społeczna, prawdopodobnie wywodząca się od ludów pobliskich, podbitych terenów lub osiedlających się w Rzymie, która wykształciła się we wczesnej republice rzymskiej. Nie jest jednak pewne, dokładne znane pochodzenie tej warstwy. Plebejusze byli wolni, lecz (do pewnego … Zobacz więcej »

Patrycjusze

Patrycjusze (patricii), od słowa „ojcowie” (patres), była to uprzywilejowana, wyższa warstwa społeczna, która pojawiła się w okresie republiki rzymskiej.Początkowo prawdopodobnie patrycjusze byli potomkami arystokracji rodowej (zamknięta liczba rodów – gentes), która we wczesnym okresie państwa, czyli okresu królewskiego i wczesnej republiki, cieszyła się pełnią praw … Zobacz więcej »

Społeczeństwo rzymskie okresu cesarstwa

W pewnym sensie struktura społeczeństwa rzymskiego okresu cesarstwa stanowiła odwzorowanie tej z czasów republikańskich. Najważniejszą osobą w cesarstwie był oczywiście cesarz ze swoją najbliższą rodziną. Później byli pokolei: senatorowie, ekwici i dekurioni.Dekurioni była to elita miast prowincjonalnych. Mieli w swoich miastach uprawnienia podobne do rzymskich … Zobacz więcej »

Społeczeństwo rzymskie okresu republiki

Na początku istniały dwa stany społeczeństwa rzymskiego: patrycjuszy, czyli arystokracji oraz plebejuszy. Dwa wieki później ujawnił się trzeci stan, ekwitów. Według hierarchii najbogatszą grupą byli patrycjusze, następnie ekwici, a dopiero na końcu plebejusze, którą stanowili przeważnie zwykli mieszczanie i kupcy.Ekwici, tzn. jeźdźcy, trudnili się zazwyczaj … Zobacz więcej »

Sądy rzymskie

Początkowo wszelkie funkcje sędziowskie przysługiwały tylko i wyłącznie konsulowi. Wraz jednak z rozwojem republiki i poszerzaniem magistratury, funkcje te przeszły w ręce pretora. Wszelkie sprawy związane z wydawaniem wyroków także były wielokrotnie zmieniane. Początkowo przywilej ten leżał w gestii Zgromadzenia Ludowego, by od 149 roku … Zobacz więcej »

Prawo Dwunastu Tablic

Leges Duodecim Tabularum było niewątpliwie największym zwycięstwem plebejuszy nad arystokracją. Początków utworzenia Prawa XII Tablic należy się dopatrywać we wczesnej republice. Rzym rządzony przez patrycjuszy charakteryzował się niesprawiedliwością społeczną. Bogaci, którzy reprezentowani byli przez Senat mogli się nie obawiać, że utracą swoje uprawnienia. Sytuacja ta … Zobacz więcej »

Źródła prawa rzymskiego

Prawo rzymskie powstawało w różnych okolicznościach i z mocy różnych organów. Na zgromadzeniach ludowych (comitia) prawo uchwalono w drodze ustaw. W okresie monarchii ta funkcja przysługiwała królom. Były to tzw. ustawy królewskie (leges regiae).Uchwały zgromadzeń ludowych, zwane leges, obowiązywały wszystkich obywateli rzymskich. Aby ustawę uchwalić, … Zobacz więcej »