Od 12 września 2009 do 13 czerwca 2010 po raz pierwszy we Włoszech ma miejsce niepowtarzalne zdarzenie dla miłośników geniuszu Leonardo da Vinci. Na zamku w Vigevano można podziwiać niewydane nigdy dotąd rekonstrukcje maszyn i niezwyczajnych narzędzi mistrza.
Projekt “Leonardo e Vigevano”
Wystawa w Vigevanano odbywa się w ramach projektu “Leonardo e Vigevano”. Ma ono jako cel ogólny promocje centrum badawczego stosującego nowe technologie multimedialne i interaktywne w celu waloryzacji i nowoczesnego użytkowania dóbr kultury i patrymonium historycznego lombardzkiego miasta.
Ale jest przede wszystkim inicjatywa, o bardzo bogatym kalendarzu wydarzeń poświęconych “wielkiemu Geniuszowi”, która ma obrazować jego ślady na terytorium lombardzkim i jego związki z dworem Sforzów. Renesansowe wnętrza zamku i Piazza Ducale “dynastycznego, idealnego miasta” Vigevano zostały zrealizowane w wielkiej mierze z wkładem Bramante i Leonardo. Postać Leonardo jest punktem spotkań dla różnych źródeł terytorium : środowiska, natury, historii i sztuki. Wystawa ma odsłonić nowe mniej znane fascynujące oblicze geniuszu da Vinci: “uomo nuovo” (“nowego człowieka”) Renesansu, którego interesowały wody, architektura, rolnictwo i botanika.
Notatki i rysunki zabrane w kodeksach Leonardo dotyczące posiadłości Sforzesca i młynów Vigevano potwierdzają jego obecność w Vigevano i jego zainteresowanie dla ogromu prac doprowadzenia i wykorzystania wód, propagowanych przez Ludwika Moro I.
Leonardo i La Sforzesca
Eksperymenty i nowości w zarządzaniu i zastosowane techniki w Sforzesca, miały w Leonardo da Vinci uważnego i aktywnego uczestnika, a może także doradcę. Mamy częste cytaty z Vigevano, które pojawiają się w rękopisie H (przechowywanym we Francji przez Instytut Francuski). Są to notatki i rysunki które odnoszą się od urządzeń hydraulicznych po prace zagospodarowanie rolnicze terenu, od obserwacji agronomicznych po konstrukcje drewnianych pawilonów. Większość jest datowana na luty-marzec 1494. Można przytoczyć przykładowe zapiski:
– Al foglio 1r. mówi się o „serare a chiave uno incastro da Vigievine„
– Al foglio 38r. notatka „vigne di Vigievine a dì 20 marzo 1494 e la vernata si sotterano„, ze szkicem z reprodukcja dyspozycji o winnicach i metodzie używanej przez rolników żeby chronić winnice przed zimnem, metoda rolnicza „ante litteram”
– Al foglio 65v. „A dì 2 di fbbraro 1494 alla Sforzesca ritrassu scalini 25 di „7£ di braccio l’uno larghi braccia 8”, i dwa rysunki schodów po których spływa woda. Leonardo wraca do notatki i poszerza ja w rękopisie Leicester, gdzie ilustruje mechanizm obniżenia prędkości wody i siły jej spadku. Proces, który Leonardo widział na żywo w Sforzesca przy młynie jeszcze dziś istniejącym o imieniu „Mulino della Scala”
– Al foglio 94 v. „Mulina a Vigievine” i na kolejnych kartkach rękopisu mówi o młynach i kanałach, które je ożywiają. W Kodeksie Atlantyckim Leonardo rysuje młyny i proponuje rozwiązania, jak najlepiej użyć silę motorową wody.
Wystawa Laboratorium Leonardo da Vinci. Kodeksy, maszyny i rysunki
Odwiedzający wystawę “Il Laboratorio di Leonardo. I Codici, le Macchine e i Disegni”, po raz pierwszy we Włoszech mogą przewracać strona po stronie na megaekranach najważniejsze kodeksy Leonardo: Codice del Volo,(Kodeks Lotu) Manoscritto B (Rekopis B )i Codice Atlantico (Kodeks Atlantycki). Ale nie tylko. Aspekt najważniejszy to, ze rysunki nabierają życia dzięki nadzwyczajnym interpretacjom interaktywnym i trójwymiarowym, które sprawiają, ze są łatwe do zrozumienia. Dla Rękopisu B wszystkie strony zostały odrestaurowane cyfrowo i prezentują się, tak jak te dopiero napisane przez Leonardo.
W Kodeksie Lotu Leonardo analizuje lot ptaków, ale przede wszystkim jego zawartość to maszyna latająca (oraz instrukcja jej pilotażu!) odkryta i odtworzona po 500 latach przez uczonych z Lonardo3. Na wystawie zaprezentowano także rekonstrukcje fizyczne niewydane maszyn i wynalazków Leonardo, jak Lew Mechaniczny w realnych wymiarach (3m), zdolny do chodzenia i do ofiarowania lilii zrealizowany dla króla Francji. Wśród instrumentów muzycznych narysowanych przez Wielkiego geniusza nie istnieje jeden, który nie jest unikatowy i nie ma sobie podobnych. Chodzi o klawicymbał przenośny, który wyzwala dźwięk altówki: Clavi-Viola. Na wystawie widoczny jest pierwszy model, przedmiot studiów, zrealizowany przez laboratoria Leonardo3.
Zawsze odnośnie tematu lotu można podziwiać rekonstrukcje Nietoperza Mechanicznego z Kodeksu Atlantyckiego, maszynę latającą która wyróżnia się dzięki swojej linii i lekkości od wszystkich innych rekonstrukcji zrealizowanych do tej pory, od Spirali Powietrznej z jej poprawna konfiguracja i z motorem ze sprężyną centralna i stałej bazie, po model studiów Ptaka Mechanicznego. Inna prapremiera absolutna to rekonstrukcja Żołnierza Mechanicznego, prawdziwego robota XV wieku.
